Nhận thấy chuối của quê hương mình rất ngon, mẫu mã đẹp, nhưng nếu chỉ bán tươi cho mọi người ăn thì giá không cao. Nhất là những năm gần đây, chuối khi xuất khẩu sang Trung Quốc không được làm thủ tục thông quan nên đầu ra khó khăn. Người trồng chuối vì thế cũng nản, bỏ phí chuối chín ngoài đồng không ít.
Với suy nghĩ làm gì để trái chuối quê mình có giá bán cao? Làm gì để chuối chín không phải vứt bỏ? Các thành viên quyết định đầu tư trên 500 triệu đồng mua máy móc, thiết bị phục vụ làm chuối sấy khô để bán ra thị trường.
Vượt qua khó khăn
Những ngày đầu bắt tay vào sản xuất sản phẩm chuối sấy giòn, HTX gặp nhiều khó khăn, từ nguồn nguyên liệu vẫn còn nhỏ lẻ đến thiếu kiến thức chế biến. Để giải quyết những vấn đề này, Ban giám đốc phải đến từng hộ gia đình để ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm, tạo lòng tin cho bà con yên tâm sản xuất. Hiện, HTX ký hợp đồng thu mua với 15 hộ trồng chuối ở huyện Yên Sơn và Chiêm Hóa, trung bình một tháng thu mua 30 tấn chuối tươi với giá khoảng 2.200 -2.500đồng/kg.
Nhằm nâng cao kỹ thuật, một số thành viên đã phải vào tận TP. HCM học hỏi kinh nghiệm, sau đó vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Phải mất khoảng gần 1 tháng sau khi làm thử, HTX mới thành công, cho ra sản phẩm chuối sấy giòn bảo đảm chất lượng, được thị trường đón nhận.
![]() |
Sơ chế chuối trước khi sấy. |
Để chuối sấy thơm ngon, HTX phải chọn quả chuối đủ già, quả to, tròn cạnh, rụng hết râu. Sau khi chuối chín sẽ sơ chế bằng cách lột vỏ, cắt bỏ đầu đuôi trước khi sấy. Trong quá trình sơ chế không được sử dụng hóa chất làm mất hương vị tự nhiên của chuối. Tùy vào độ chín của chuối mà HTX điều chỉnh thời gian, thông thường mỗi mẻ sấy trong khoảng 40 - 45 phút. Nhờ đó, sản phẩm dần được người tiêu dùng tin tưởng và đánh giá cao.
Đặc biệt, do chuối được sấy bằng phương pháp hiện đại nên loại bỏ hình thức sấy chuối thủ công gây ô nhiễm môi trường, lại bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Sản phẩm vừa có màu sắc bắt mắt vừa không bị ám khói.
Trung bình mỗi tháng, HTX sản xuất được 6 tấn chuối khô, tạo việc làm thường xuyên cho các thành viên và 7 lao động thời vụ, với mức thu nhập từ 4,5 - 5 triệu đồng/người/tháng. Sản phẩm không chỉ đáp ứng thị trường trong tỉnh mà còn có mặt tại TP Hồ Chí Minh và xuất khẩu sang các nước Trung Quốc, Malaysia.
Niềm vui của HTX An Quang tiếp tục được nhân lên khi sản phẩm chuối sấy giòn được cấp mã số, mã vạch, tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm; có chứng nhận sở hữu trí tuệ, nhãn hiệu sản phẩm. Hiện, HTX hoàn thiện hồ sơ trình UBND tỉnh đánh giá, xếp hạng sản phẩm chuối sấy trở thành sản phẩm OCOP. Đây là động lực giúp HTX nâng cao năng lực, cạnh tranh lành mạnh.
Kết hợp bảo vệ môi trường
Với những thế mạnh về đầu vào và đầu ra, HTX cũng chú trọng đến việc bảo vệ môi trường nhằm thúc đẩy sản xuất theo hướng bền vững. Theo đó, ngoài việc tập trung tuyên truyền, vận động nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong sản xuất, HTX đã ký cam kết bảo vệ môi trường, đảm bảo tất cả các chất thải phát sinh được thu gom, xử lý theo quy định.
Theo đó, 1kg chuối sau khi sơ chế sẽ thải ra khoảng 2-3 lạng chất thải từ vỏ, cuống và một phần thịt quả. Để giải quyết nguồn phế phẩm này, HTX thu gom, sau đó băm nhỏ, ngâm với nước tạo thành phân hữu cơ. Phân hữu cơ được dùng bón cho diện tích chuối nên vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo vệ môi trường.
![]() |
Chuối sản xuất hữu cơ sẽ được thu mua phục vụ chế biến. |
Theo các thành viên, hiện nay, các mô hình sản xuất sạch rất nhiều, đặc biệt là nhu cầu sử dụng phân hữu cơ để bón cho phong lan rất lớn, nên ngoài tận dụng phục vụ sản xuất, phân hữu cơ từ vỏ chuối có thể bán để gia tăng thu nhập.
Quy trình sản xuất sạch, chú trọng bảo vệ môi trường góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm chuối sấy khô của HTX An Quang, góp phần nâng cao giá trị cây chuối ở địa phương, trở thành một sản phẩm nông sản sạch có thương hiệu trên thị trường. Đây cũng là điều kiện giúp địa phương giữ vững tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới.
Thời gian tới, HTX tiếp tục đầu tư thêm máy móc, nâng cao chất lượng sản phẩm, sấy thêm một số loại củ quả như cà rốt, khoai, mít, đáp ứng nhu cầu thị trường. Đồng thời, tăng cường quảng bá, giới thiệu, tích cực tham gia các hội chợ thương mại, hội chợ kết nối sản phẩm nông sản trên toàn quốc để sản phẩm chuối sấy giòn An Quang được đông đảo người tiêu dùng biết đến.
Như Yến