|
“Cần duy trì ngưỡng an toàn nợ công như giai đoạn 2011-2015 và thắt chặt việc quản lý, sử dụng vốn vay”, Chủ nhiệm Ủy ban tài chính-Ngân sách Nguyễn Đức Hải đã thay mặt Ủy ban Tài chính - Ngân sách trình bày trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm 17/10 khi Chính phủ trình ra Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự kiến kế hoạch vay - trả nợ công giai đoạn 2016-2020.
Trước đó, Chính phủ đã có văn bản đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép đặt mục tiêu vay nợ trong vòng 4 năm tới như sau: nợ công không quá 65% GDP, trong đó dư nợ Chính phủ không quá 55% GDP và nợ nước ngoài của quốc gia không quá 50% GDP. Trong số 3 chỉ tiêu này thì chỉ tiêu dư nợ Chính phủ so với GDP cho giai đoạn mới đã được đề nghị điều chỉnh tăng thêm 5 điểm phần trăm so với chỉ tiêu hiện hành.
Tuy nhiên, đa số thành viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách nhận định rằng, trong bối cảnh ngân sách chưa thật sự vững chắc thì cần duy trì ngưỡng an toàn nợ công như hiện hành và thắt chặt quản lý, sử dụng vốn vay. Có thể cân nhắc quy định nợ Chính phủ vượt ngưỡng tối đa 53% song đến năm 2020 phải đưa về giới hạn 50%. Vì thực tế trong quá trình điều hành, ngay từ năm 2015, Chính phủ đã để tỷ lệ nợ vượt mức trần Quốc hội quyết định (50,3% thay vì 50%). Nó kéo theo nghĩa vụ trả nợ, bao gồm cả đảo nợ trên tổng thu ngân sách năm đó vượt quá 25%.
Một số ý kiến khác cũng trong ủy ban cho rằng, vì mức trần thực tế đã hơn 50% song nếu nâng trần lên 55% trong vòng 5 năm tới thì Chính phủ phải giải trình rõ căn cứ đề xuất, đánh giá sâu rộng hơn hệ quả có thể xảy ra. Hiện nay còn thiếu nhiều cơ sở để xác định được sự cần thiết của việc nâng trần này, chẳng hạn như số liệu liên quan đến nhu cầu đầu tư, khả năng cân đối, bố trí vốn từ ngân sách, kế hoạch sử dụng vốn đối ứng cho các dự án… Mặt khác, khi Chính phủ tuyên bố dừng cấp bảo lãnh Chính phủ từ năm 2017 thì việc nâng trần nợ Chính phủ càng cần phải được giải trình cụ thể.
Ủy ban Tài chính-Ngân sách đề nghị Chính phủ báo cáo, đánh giá rõ hơn về dư nợ công khi tính đủ các khoản nêu trên nhằm đánh giá các khoản nợ xấu của DNNN có nguy cơ chuyển thành nợ Chính phủ. Bởi nếu không thống kê, đánh giá đầy đủ thì kể cả khi Quốc hội không cho phép, số nợ này sẽ tự động vượt trần nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ/GDP, như trường hợp đã vượt trần năm 2015. Đó cùng là năm mà tỷ lệ vay nợ bằng trái phiếu Chính phủ trong nước kỳ hạn ngắn dưới 3 năm tăng đột biến, nhằm giúp Chính phủ có tiền để trả nợ và đảo nợ, gây áp lực rất lớn lên ngân sách từ đó đến nay.
Công Trí
